Sáng 12/12, tại trụ sở số 1 Liễu Giai, Ba Đình, Hà Nội, Viện Địa lý nhân văn tổ chức kỷ niệm 45 năm thành lập Viện Địa lý nhân văn (1979-2024) và Hội thảo “Khoa học địa lý nhân văn trong thực hiện các chính sách phát triển của Việt Nam”.
Đến tham dự chương trình có TS. Phan Chí Hiếu - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam, Lãnh đạo Hội địa lý Việt Nam, Lãnh đạo các đơn vị thuộc và trực thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, Đại diện Lãnh đạo một số ban ngành, địa phương, các viện nghiên cứu, trường đại học, các chuyên gia, nhà khoa học.
Phát biểu khai mạc TS. Nguyễn Song Tùng, Viện trưởng Viện Địa lý nhân văn ôn lại lịch sử hình thành, quá trình phát triển vươn lên không ngừng của Viện trong 45 năm qua và nhấn mạnh, chặng đường 45 năm xây dựng và phát triển, trải qua nhiều lần thay đổi tên gọi và mở rộng nhiệm vụ, địa lý nhân văn luôn được xác định là lĩnh vực nghiên cứu trọng tâm trong khoa học xã hội và nhân văn, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước.

TS. Nguyễn Song Tùng phát biểu khai mạc
Trong công tác nghiên cứu khoa học, Viện luôn xác định đây là nhiệm vụ chính trị hàng đầu, trọng tâm. Các công trình nghiên cứu đã góp phần khẳng định vai trò của tiếp cận khoa học địa lý trong giải quyết các vấn đề phát triển lãnh thổ phù hợp với từng bối cảnh, yêu cầu phát triển đất nước.
Trong 45 năm qua, Viện đã chủ trì, tổ chức thực hiện và tham gia tổ chức, thực hiện có kết quả hàng trăm chương trình, đề tài, dự án nghiên cứu khoa học cơ bản, nghiên cứu ứng dụng, nghiên cứu chính sách, tư vấn và dịch vụ tư vấn khoa học; các dự án, chương trình hợp tác quốc tế và hợp tác khoa học với các cơ quan, bộ, ngành, địa phương trong cả nước. Chỉ tính riêng trong 15 năm (2009-2024), Viện đã và đang chủ trì và tổ chức thực hiện 7 đề tài khoa học cấp nhà nước, 1 đề tài thuộc chương trình trọng điểm cấp bộ, 36 đề tài/nhiệm vụ khoa học cấp bộ, 21 nhiệm vụ thuộc nguồn sự nghiệp bảo vệ môi trường, 3 đề tài địa phương và 2 dự án hợp tác quốc tế cùng nhiều đề tài cấp viện.
Từ kết quả nghiên cứu, các viên chức của Viện đã có nhiều xuất bản phẩm có giá trị lý luận và thực tiễn, đóng góp thiết thực cho nghiên cứu khoa học, cho quản lý và hoạch định chính sách phát triển kinh tế - xã hội, bảo vệ tài nguyên môi trường và phát triển bền vững của đất nước, của các vùng và địa phương.
Đến nay, một số công trình vẫn có giá trị khoa học và thực tiễn, trở thành cẩm nang cho công tác quy hoạch và tổ chức phát triển kinh tế - xã hội theo lãnh thổ, cũng như giảng dạy và đào tạo về khoa học địa lý nói chung và địa lý nhân văn nói riêng...
Tập thể các thế hệ lãnh đạo, viên chức, người lao động của Viện Địa lý nhân văn đã luôn đoàn kết, nỗ lực, cống hiến và đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ trong suốt 45 năm qua. Để ghi nhận những thành tích và đóng góp của Viện, nhân dịp kỉ niệm 45 năm thành lập, Viện vinh dự được Chủ tịch Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam tặng bằng khen vì đã có nhiều thành tích đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và phát triển Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam.

TS. Phan Chí Hiếu – Chủ tịch Viện Hàn lâm tặng bằng khen cho Viện Địa lý nhân văn
Phát biểu tại buổi lễ, TS. Phan Chí Hiếu, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam chúc mừng và đánh giá cao kết quả đạt được của Viện Địa lý nhân văn trong thực hiện có hiệu quả các chức năng, nhiệm vụ được giao, nhất là trong công tác nghiên cứu cơ bản, tư vấn chính sách, góp phần thúc đẩy sự phát triển của khoa học địa lý nhân văn. TS. Phan Chí Hiếu nhấn mạnh yêu cầu, nhiệm vụ đặt ra cho ngành khoa học và Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, trong đó có Viện Địa lý Nhân văn ngày càng nặng nề hơn với nhiều nhiệm vụ mới, quan trọng, nhất là trong bối cảnh Việt Nam chịu tác động nặng nề của biến đổi khí hậu. Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam cho rằng, đây là cơ hội và cũng là thách thức để Viện Địa lý nhân văn tiếp tục khẳng định vị thế của mình, tạo chuyển biến căn bản trong nghiên cứu khoa học, tư vấn chính sách, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho đất nước.
TS. Phan Chí Hiếu đề nghị Viện Địa lý nhân văn tiếp tục phát huy, khẳng định hơn nữa vị thế, vai trò là viện nghiên cứu đầu ngành về khoa học địa lý nhân văn trong cả nước, là một trong các cơ quan nghiên cứu có uy tín của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam. Đẩy mạnh hơn nữa các hoạt động nghiên cứu, các công trình nghiên cứu có giá trị khoa học lớn, có tính ứng dụng cao; định hình các hướng nghiên cứu mũi nhọn để kịp thời tham mưu, cung cấp những luận cứ khoa học trong hoạch định đường lối, chiến lược của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và các địa phương, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng và phát triển bền vững. Đồng thời chú trọng phát triển đội ngũ cán bộ nghiên cứu, nhất là đội ngũ cán bộ trẻ tâm huyết với nghề, có năng lực nghiên cứu và phẩm chất đạo đức tốt.

TS. Phan Chí Hiếu - Chủ tịch Viện Hàn lâm phát biểu tại Lễ Kỷ niệm
Để hiểu rõ hơn về vai trò, vị trí và sự đóng góp của khoa học địa lý nhân văn trong khoa học xã hội nói riêng và sự phát triển của Việt Nam nói chung, nhân dịp kỷ niệm 45 năm thành lập, Viện Địa lý nhân văn tổ chức Hội thảo “Khoa học địa lý nhân văn trong thực hiện các chính sách phát triển ở Việt Nam”

TS. Bùi Thị Vân Anh phát biểu đề dẫn hội thảo
Phát biểu đề dẫn Hội thảo, TS. Bùi Thị Vân Anh - Phó Viện trưởng Viện Địa lý nhân văn nhấn mạnh: Địa lý nhân văn là một nhánh của khoa học xã hội nghiên cứu về thế giới, con người, cộng đồng, văn hóa, trong đó nhấn mạnh mối liên hệ không gian và vị trí địa lý. Đối tượng nghiên cứu của địa lý nhân văn đa dạng, phong phú và liên quan đến toàn bộ hoạt động của con người. Vì vậy, việc triển khai các nghiên cứu thuộc lĩnh vực địa lý nhân văn luôn gắn liền với việc tư vấn hoạch định, thực hiện các chính sách phát triển phục vụ cho sự phát triển của con người và cộng đồng. Có thể kể đến việc tham gia đóng góp của địa lý nhân văn trong tư vấn hoạch định và thực hiện các chính sách quốc gia về phát triển bền vững; đóng góp vào lĩnh vực đa dạng văn hóa truyền thống, toàn cầu hóa; các tác động của vấn đề môi trường tới sự bền vững về kinh tế, văn hóa, xã hội; các chính sách về sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên, đề xuất chính sách thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu….Hội thảo là diễn đàn khoa học để chia sẻ kinh nghiệm, trao đổi ý kiến và thảo luận, là cơ hội để kết nối và xây dựng mạng lưới chuyên gia, các nhà khoa học địa lý và các nhà khoa học xã hội liên ngành liên quan ở nước ta.
Hội thảo đã nghe 03 bài tham luận: “Địa lý kinh tế trong thực hiện chính sách phát triển của Việt Nam” do TS. Trần Ngọc Ngoạn - Nguyên Viện trưởng Viện Địa lý nhân văn trình bày; “Địa lý dân cư trong thực hiện chính sách phát triển của Việt Nam” do TS. Trần Thị Tuyết - Trưởng phòng Địa lý Dân cư và Văn hóa, Viện Địa lý nhân văn trình bày; “Các xu hướng nghiên cứu địa lý nhân văn” do GS.TS.Trương Quang Hải - Phó Chủ tịch Hội Địa lý Việt Nam trình bày.
Các diễn giả trình bày tham luận tại Hội thảo
Tại hội thảo, các đại biểu đã trao đổi, thảo luận và làm rõ nhiều vấn đề có tính lý luận và ứng dụng thực tiễn về vai trò của Khoa học địa lý nhân văn trong thực hiện và hoạch định các chính sách phát triển; Những kết quả và thành tựu nghiên cứu địa lý nhân văn trong thực hiện mục tiêu phát triển bền vững đất nước, phát triển bền vững các vùng, lĩnh vực; Địa lý chính trị, địa chiến lược trong thực hiện chính sách phát triển của Việt Nam; Cảnh quan sinh thái trong quy hoạch tổ chức lãnh thổ các cấp; Khoa học địa lý nhân văn với chuyển đổi số phục vụ phát triển bền vững.
Kết thúc hội thảo, TS. Nguyễn Song Tùng - Viện trưởng Viện Địa lý nhân văn đánh giá cao chất lượng hội thảo và hy vọng các thông tin thảo luận từ hội thảo sẽ gợi mở hướng nghiên cứu Địa lý nhân văn, đồng thời, áp dụng triệt để các phương pháp và tiếp cận nghiên cứu được sử dụng trong và ngoài nước trong triển khai các đề tài khoa học thuộc lĩnh vực địa lý nhân văn trong thời gian tới./.

Một số hình ảnh tại buổi lễ kỷ niệm và Hội thảo
Mai Hải Linh