Nghiệm thu cấp cơ sở nhiệm vụ khoa học cấp Bộ thuộc nguồn Sự nghiệp bảo vệ môi trường “Điều tra, khảo sát hiện trạng và đề xuất mô hình phân loại, thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt dựa vào cộng đồng tại một số đảo lớn ở nước ta” 27/11/2024

   Thực hiện Quyết định số 217/QĐ-ĐLNV ngày 21/11/2024 của Viện trưởng Viện Địa lý nhân văn về việc thành lập Hội đồng cơ sở nghiệm thu đề tài cấp Bộ, chiều ngày ngày 27/11/2024, Viện Địa lý nhân văn đã tổ chức nghiệm thu cấp cơ sở nhiệm vụ khoa học cấp Bộ thuộc nguồn sự nghiệp bảo vệ môi trường “Điều tra, khảo sát hiện trạng và đề xuất mô hình phân loại, thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt dựa vào cộng đồng tại một số đảo lớn ở nước ta” do TS. Nguyễn Đình Đáp làm chủ nhiệm, Viện Địa lý nhân văn là cơ quan chủ trì. TS. Nguyễn Song Tùng, Viện trưởng Viện Địa lý nhân văn là Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu.

Toàn cảnh buổi nghiệm thu

        Thay mặt nhóm nghiên cứu, Tiến sĩ Nguyễn Đình Đáp đã trình bày Báo cáo tóm tắt nhiệm vụ “Điều tra, khảo sát hiện trạng và đề xuất mô hình phân loại, thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt dựa vào cộng đồng tại một số đảo lớn ở nước ta”. Nội dung Nhiệm vụ gồm 6 phần:

        Phần 1: Tổng quan những vấn đê cơ sở lý luận, thực tiễn, pháp lý về quản lý chất thải rắn sinh hoạt dựa vào cộng đồng

        Phần 2: Hiện trạng phát sinh, phân loại, thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt tại một số đảo lớn.

        Phần 3: Thực trạng các mô hình thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt dựa vào cộng đồng tại các đảo.

        Phần 4. Hướng dẫn triển khai mô hình phân loại, thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt dựa vào cộng đồng tại một số đảo lớn

        Phần 5. Báo cáo kết quả áp dụng thử nghiệm mô hình phân loại, thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt dựa vào cộng đồng tại Cát Hải và Phú Quý

        Phần 6. Đề xuất các giải pháp tăng cường năng lực và sự tham gia của cộng đồng dân cư trong phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn tại các đảo lớn, phù hợp với đặc điểm tự nhiên, điều kiện dân cư của khu vực biển, đảo

        Theo Báo cáo của Chủ nhiệm nhiệm vụ, nhiệm vụ đã làm rõ cơ sở lý luận, thực tiễn và pháp lý liên quan đến quản lý chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) tại Việt Nam. Những khái niệm liên quan đến phát sinh, thu gom, vận chuyển và xử lý CTRSH được hệ thống hóa để cung cấp cái nhìn tổng thể về lĩnh vực này. Đồng thời, các quy định pháp lý hiện hành cũng được phân tích chi tiết, nhằm làm nổi bật tầm quan trọng của việc xây dựng chính sách đồng bộ. Ngoài ra, nghiên cứu nhấn mạnh vai trò của mô hình quản lý dựa vào cộng đồng, với trọng tâm là sự tham gia tích cực của người dân trong bảo vệ môi trường. Những bài học kinh nghiệm từ các mô hình thành công ở trong và ngoài nước được tổng hợp, góp phần tạo cơ sở khoa học cho việc đề xuất các giải pháp phù hợp với bối cảnh địa phương tại Việt Nam.

        Nghiên cứu đã đánh giá hiện trạng quản lý CTRSH tại một số đảo lớn như Cô Tô, Cát Bà, Lý Sơn, Phú Quý và Côn Đảo. Kết quả khảo sát cho thấy, điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và cơ sở hạ tầng tại các đảo này đều tạo ra những khó khăn đặc thù trong công tác quản lý CTRSH. Hệ thống thu gom, vận chuyển và xử lý chưa đồng bộ, cùng với sự hạn chế về nguồn lực, là những thách thức chính. Những vấn đề này đặt ra nhu cầu cấp thiết về việc áp dụng các giải pháp quản lý toàn diện, kết hợp công nghệ hiện đại và sự tham gia của cộng đồng địa phương.

        Thông qua việc phân tích thực trạng và các mô hình quản lý CTRSH dựa vào cộng đồng, nhiệm vụ đã tổng hợp những ưu điểm và hạn chế từ các địa phương. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng, các mô hình dựa vào cộng đồng không chỉ cải thiện hiệu quả thu gom và xử lý rác thải mà còn nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của người dân. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao nhất, cần điều chỉnh các mô hình này theo điều kiện đặc thù của từng địa phương.

        Để kiểm chứng tính khả thi, đề tài đã thử nghiệm mô hình quản lý CTRSH dựa vào cộng đồng tại xã Phù Long (huyện Cát Hải) và xã Long Hải (huyện Phú Quý). Tại đây, các hoạt động như phân loại rác thải tại nguồn, thu gom theo lịch trình và xử lý bằng các phương pháp thân thiện với môi trường đã được triển khai, với sự tham gia tích cực của người dân. Kết quả thử nghiệm cho thấy, mô hình không chỉ giảm lượng rác thải không được xử lý đúng cách mà còn tăng tỷ lệ tái chế và tái sử dụng. Tuy nhiên, một số khó khăn như thiếu đồng bộ về hạ tầng và nguồn lực cần được khắc phục trước khi nhân rộng.

        Từ những kết quả đạt được, nghiên cứu đề xuất các giải pháp tăng cường năng lực quản lý CTRSH, tập trung vào nâng cao nhận thức cộng đồng và xây dựng các chính sách hỗ trợ hiệu quả. Các giải pháp bao gồm tổ chức các chương trình đào tạo, cải thiện hạ tầng xử lý chất thải và thiết lập cơ chế phối hợp giữa chính quyền, cộng đồng và doanh nghiệp. Ngoài ra, việc áp dụng công nghệ hiện đại và tạo điều kiện thuận lợi cho các sáng kiến địa phương được nhấn mạnh, nhằm đảm bảo tính bền vững và khả năng nhân rộng mô hình quản lý CTRSH tại các đảo lớn của Việt Nam.

        Hội đồng nghiệm thu cấp cơ sở đánh giá cao những kết quả đạt được của nhiệm vụ; các sản phẩm và nội dung báo cáo của nhiệm vụ đã đáp ứng được yêu cầu về mục tiêu và nội dung theo hợp đồng đã kí với Viện Hàn lâm. Nhiệm vụ được Hội đồng nghiệm thu cấp cơ sở đánh giá đạt yêu cầu và đề nghị bổ sung, chỉnh sửa một số điểm để được nghiệm thu cấp Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.

Nguyễn Thị Huyền Thu


Các tin cũ hơn.............................