Tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường vùng Trung du và miền núi phía Bắc 14/12/2023

Tác giả: TS. Phạm Thị Trầm (Chủ biên)

Nhà xuất bản: Khoa học xã hội

Năm xuất bản: 2023

Số trang: 283

   Cuốn sách Tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường vùng Trung du và miền núi phía Bắc là kết quả nghiên cứu của đề tài cấp BộTái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường vùng Trung du và miền núi phía Bắc do TS. Phạm Thị Trầm làm chủ nhiệm, thực hiện trong giai đoạn 2019-2020.

        Ngoài lời nói đầu, kết luận, kiến nghị, tài liệu tham khảo và phụ lục, cuốn sách được cấu trúc thành 3 chương: 

        Chương 1: Cơ sở lý luận và thực tiễn về tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường

        Nội dung chương 1 trình bày cơ sở lý luận về tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường. Qua đó, trên phương diện lý luận bạn đọc sẽ hiểu rõ hơn các khái niệm, vai trò và nội dung của tái cơ cấu nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường. Một số lý thuyết tái cơ cấu nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường cũng được luận giải và làm cơ sở cho việc định hướng các giải pháp thực hiện. Ngoài ra, các nội dung về nhân tố ảnh hưởng tới quá trình tái cơ cấu nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường cũng đã được đề cập. Bên cạnh đó, cuốn sách đã nghiên cứu kinh nghiệm và thực tiễn quá trình tái cơ cấu nông nghiệp ở trên thế giới và Việt Nam, từ đó rút ra một số bài học cho quá trình tái cơ cấu nông nghiệp vùng Trung du và miền núi phía Bắc.

        Chương 2: Thực trạng tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường vùng Trung du và miền núi phía Bắc

        Trong chương 2, ngoài các nội dung về đặc điểm tự nhiên, kinh tế -xã hội và các nhân tố tác động đến tái cơ cấu nông nghiệp thì kết quả thực hiện tái cơ cấu nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường giai đoạn 2013-2020 được tập trung phân tích, đánh giá. Kết quả này được đánh giá theo từng lĩnh vực, sản phẩm và gắn với xây dựng nông thôn mới, thực hiện các giải pháp trong đề án và kết quả theo các tiêu chí về môi trường được đặt ra. Bên cạnh đó, các kết quả tái cơ cấu ngành nông nghiệp với việc sử dụng hợp lý tài nguyên, phát huy được lợi thế lãnh thổ và giảm thiểu ô nhiễm môi trường trong sản xuất nông nghiệp cũng được phân tích và đánh giá.

        Qua nghiên cứu thực trạng phát triển và tái cơ cấu nông nghiệp vùng Trung du và miền núi phía Bắc cho thấy, các địa phương trong vùng đã tập trung vào phát triển các cây công nghiệp, cây đặc sản có lợi thế gắn với từng vùng như chè, mía, cây ăn quả; phát triển rừng sản xuất, các lâm sản ngoài gỗ và trở thành vùng gỗ nguyên liệu lớn nhất cả nước. Việc ứng dụng khoa học công nghệ cao trong sản xuất được người dân, doanh nghiệp chú trọng.

        Tuy nhiên, thực trạng phát triển và tái cấu trúc nông nghiệp trên bình diện chung của cả vùng cũng như ở từng địa phương trong vùng còn nhiều bất cập, hạn chế như: (1) Quá trình tái cơ cấu nông nghiệp mặc dù đã chú trọng đến vấn đề giảm thiểu các tác động môi trường thông qua khuyến khích các thực hành tốt nhưng diện tích sản xuất áp dụng các phương thức, tiêu chuẩn sản xuất sạch, an toàn và áp dụng công nghệ cao quá thấp; (2) Việc áp dụng các phương pháp quản lý sâu bệnh tổng hợp (IPM), quản lý rừng bền vững (FSC) thấp hơn nhiều so với tiêu chí đã đặt ra; (3) Việc phát triển mô hình cây gỗ lớn có giá trị môi trường và kinh tế dài hạn nhưng chậm được triển khai; (4) Các quan ngại về ô nhiễm môi trường nông nghiệp tiếp tục tăng thêm khi các loại cây công nghiệp thường sử dụng một số lượng khá lớn các loại thuốc bảo vệ thực vật, phân bón, thuốc trừ sâu và nước tưới để nâng cao năng suất và bảo vệ cây trồng.

        Chương 3: Đề xuất một số giải pháp thúc đẩy tái cơ cấu nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường

        Trên cơ sở phân tích thực trạng, bối cảnh tác động trong và ngoài nước đối với quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp của vùng, cuốn sách đưa ra quan điểm tái cơ cấu nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường, đồng thời đề xuất các định hướng không gian ưu tiên phát triển nông - lâm - thủy sản. Các giải pháp thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường được đề xuất gồm 5 nhóm: nhóm giải pháp nâng cao về nhận thức, nhóm giải pháp về chính sách, nhóm giải pháp về quy hoạch, nhóm giải pháp về ứng dụng khoa học công nghệ và nhóm giải pháp về tổ chức sản xuất. Nội dung đề xuất các nhóm giải pháp tập trung vào việc thúc đẩy quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường, phù hợp với đặc điểm sinh thái, đặc điểm xã hội, nhân văn và phù hợp với chức năng môi trường của vùng.

        Cuốn sách là tài liệu tham khảo có ý nghĩa đối với các nhà nghiên cứu, các nhà quản lý quan tâm đến việc xây dựng chính sách phát triển nông nghiệp gắn với bảo vệ môi trường và là tài liệu hữu ích phục vụ giảng dạy trong lĩnh vực chính sách công, địa lý kinh tế, khoa học môi trường...

        Xin trân trọng giới thiệu./.

Mai Hải Linh

 


Các tin cũ hơn.............................