Tác giả: Nguyễn Đình Đáp, Nguyễn Tự Nam (Đồng chủ biên)
Nhà xuất bản: Tài nguyên và Môi trường
Năm xuất bản: 2021
Số trang: 199
Việt Nam với vị trí địa lý và điều kiện địa hình đã tạo nên những đặc điểm khí hậu riêng biệt mà từ đó dẫn đến sự phân chia các loại hình thời tiết và thiên tai khác nhau, trong đó có một số loại hình thiên tai có khả năng gây ra những thiệt hại nghiêm trọng. Các loại hình thời tiết nguy hiểm hầu như xảy ra quanh năm và có thể dẫn đến các thiên tai điển hình theo mùa với các đặc điểm riêng của từng vùng.
Những năm gần đây, diễn biến bất thường của thời tiết, nhất là ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, cùng với tác động tiêu cực của quá trình phát triển kinh tế - xã hội và áp lực gia tăng về dân số, tình hình thiên tai diễn biến ngày càng phức tạp. Với sự xuất hiện của hầu hết các loại hình thiên tai, trong đó có nhiều đợt thiên tai xuất hiện liên tiếp trong năm, cường độ lớn, phạm vi rộng, trái quy luật và có xu thế gia tăng cả về mức độ nguy hiểm, tính cực đoan và chu kỳ lặp lại, gây thiệt hại nghiêm trọng về con người và tài sản, ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế - xã hội, môi trường sinh thái.
Cuốn sách “Các hiện tượng thời tiết nguy hiểm và cấp độ rủi ro thiên tai” thuộc chương trình sách Nhà nước đặt hàng năm 2021, do Nhà xuất bản Tài nguyên Môi trường và Bản đồ Việt Nam phối hợp với TS. Nguyễn Đình Đáp và ThS. Nguyễn Tự Nam thực hiện. Nội dung cuốn sách cung cấp những thông tin, hiểu biết cơ bản về các hiện tượng thời tiết nguy hiểm, các cấp độ rủi ro thiên tai, ứng phó với các hiện tượng thời tiết, thiên tai nguy hiểm, từ đó giảm thiểu tối đa những thiệt hại cho người dân và xã hội.
Ngoài lời nói đầu, tài liệu tham khảo, cuốn sách được cấu trúc thành 04 chương. Cụ thể:
Chương 1: Các khái niệm cơ bản về thời tiết, khí hậu, thiên tai
Trong chương này tập trung làm rõ các khái niệm cơ bản về thời tiết, khí hậu, biến đổi khí hậu, hiểm họa, thảm họa, thiên tai, hiện tượng thời tiết nguy hiểm/thời tiết cực đoan, nhiệt độ cao nhất - thấp nhất, độ ẩm không khí; các khái niệm cơ bản về các hiện tượng thời tiết, thiên tai nguy hiểm như: bão và áp thấp nhiệt đới, lũ, triều cường, động đất và sóng thần, gió, dông, sương mù, sóng lớn, không khí lạnh - gió mùa đông bắc, vòi rồng, lốc xoáy, mưa đá.
Chương 2: Các hiện tượng thời tiết nguy hiểm
Nội dung chương 2 đi sâu vào phân tích các hiện tượng thời tiết nguy hiểm: bão, vòi rồng, mưa, rét, sương mù, hạn hán, lũ lụt… để hiểu được sự hình thành, vòng đời, cấp độ, đặc điểm, nguyên nhân và sự tác động, ảnh hưởng của nó đến con người, kinh tế - xã hội, môi trường sinh thái.
Chương 3. Thiên tai, cấp độ rủi ro thiên tai
Ở chương này, tập trung vào phân tích các loại hình thiên tai theo 8 vùng ở Việt Nam và đánh giá cấp độ rủi ro thiên tai theo từng loại hình của từng vùng để xác định phạm vi ảnh hưởng, đối tượng bị ảnh hưởng và đối tượng dễ bị tổn thương.
Chương 4. Ứng phó với thời tiết, thiên tai nguy hiểm
Trong chương này, các tác giả tập trung xây dựng phương án ứng phó với từng loại, từng cấp độ thời tiết, thiên tai nguy hiểm giúp chính quyền và cộng đồng tại các khu vực thường xảy ra các hiện tượng này có thêm thông tin, kiến thức để chủ động ứng phó nhằm giảm thiệt hại đến tính mạng và tài sản của nhân dân.
Với những nội dung trên, cuốn sách có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo đối với các nhà quản lý, các cơ quan, địa phương trong công tác phòng tránh, giảm nhẹ thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu.
Xin trân trọng giới thiệu./.
Nguyễn Thị Ngọc